Wolica Kozia

 

Wolica Kozia - wieś położona we wschodniej części gminy Nowe Miasto. Nazwa pochodzi od rzeczownika wola, co w dawnych czasach oznaczało wolność. Jest jedną z trzech znajdujących się w okolicy miejscowości, które mają w nazwie  słowo Wolica. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1410 roku.
       W średniowieczu należała do dóbr nowomiejskich Doliwów. W 1840 r. właścicielem wsi został Hermann Kennemann, który najprawdopodobniej sprowadził także niemieckich osadników. W tym czasie we wsi istniały dwa młyny wodne "Wilczki" i "Roch", przy tym drugim Kennemann wybudował hutę szkła. W 1852 r. okolice  wraz z Wolicą Kozią nawiedziła epidemia cholery.
          Mieszkańcy wsi brali udział w Powstaniu Wielkopolskim 1918-19 oraz wojnie polsko-bolszewickiej 1919-20. W okresie międzywojennym miejscowość była siedzibą gminy.
           W czasie II wojny światowej okupanci zmienili nazwę wsi na Waldwinkel. Dwóch mieszkańców Wolicy Koziej; Stanisłąw Kałużny i Władysław Woś zginęło w hitlerowskim obozie koncentracyjnym w Oranienburgu.
Po wyzwoleniu wieś była siedzibą gromady wchodzącej w skład gminy Nowe Miasto.

 

 

Opracowano na podstawie: Rogacki Robert: "Szwajcaria Żerkowska", Żerków 2010;  Anders Paweł, Czarny Eugeniusz, Kostołowski Andrzej, Wilczyński Janusz: "Żerków i Nowe Miasto nad Wartą", Poznań 1997.

Aleksander Jan Podemski